The Russians are coming!

Id-duttrina ta' Monroe u analiżi tas-sitwazzjoni preżenti fid-dinja tagħna

James Monroe ma kien jiġi xejn minn Marilyn Monroe
James Monroe ma kien jiġi xejn minn Marilyn Monroe

James Monroe ma jiġi xejn minn Marilyn Monroe. Ibda biex, din l-artista ta’ Hollywood fir-realtà l-anqas kien jisimha hekk. James kien il-ħames President tal-Istati Uniti u l-aħħar fost il-fundaturi tal-Kostituzzjoni Amerikana. Għal dawk li jistudjaw il-liġi u jħobbu l-istudji tal-politika internazzjonali, dan il-President ħoloq duttrina politika li baqgħet taffettwa lid-dinja u l-politika barranija sal-lum.

Din hija d-duttrina ta’ Monroe akkademikament magħrufa bħala “The Monroe Doctrine”. James Monroe kien wieħed li kabbar kemm felaħ lill-Amerika għall-għamla li hi llum. Xtara mingħand Spanja l-Istat ta’ Florida. Innegozja wkoll l-akkwist ta’ Louisiana mingħand Franza. L-aptit li jkabbar u jibla’ kemm jiflaħ territorji ma kien jispiċċa qatt. Kabbarha sal-punt li l-Amerika spiċċat b’kosta tmiss mal-oċean Atlantiku u oħra ma’ dak tal-Paċifiku.

Iżda l-anqas b’dan ma kien kuntent. Dak li ma akkwistax iddikjarah xorta waħda ta’ interess għall-pajjiżu. Għamel dikjarazzjoni li l-Amerika ta’ Fuq għandha interess fl-Amerika Latina. Għalhekk l-Amerika akkwistat id-dritt sagrosant li kulma jiġri f’dan is-sub-kontinent ma jridx b’xi mod jirfes l-interessi tal-Istati Uniti tal-Amerika. Dan jispjega l-indħil kontinwu tal-Istati Uniti fil-politika tal-pajjiżi ta’ dan is-sub-kontinent.

Bis-saħħa ta’ din id-duttrina l-Amerika waqfet lil Kuba fl-1963 milli tħalli li jkunu installati missili Sovjetiċi fit-territorju Kuban. Bis-saħħa ta’ din id-duttrina kien ġustifikat l-indħil Amerikan fl-1973 fiċ-Ċili biex tneħħa Salvador Allende u minfloku poġġew lill-Ġeneral Augusto Pinochet. Bis-saħħa ta’ din id-duttrina l-Amerika intervjeniet militarjament fit-tikka ta’ gżira ta’ Grenada fit-tmeninijiet. Bis-saħħa ta’ din id-duttrina l-Amerika direttament jew indirettament kien responsabbli għall-kolpi ta’ stati fil-Kontinent Latin ta’ Gvernijiet li kienu eletti demokratikament. Dan għadu jigri sa issa jekk naraw x’qiegħed jiġri fil-Veneżwela.

Nista’ nifhem il-biża’ antika tal-Amerikani. Ma jridux inkwiet wara biebhom. Ma jridux li fuq l-għatba tagħhom ikun hemm reġimi poltiċi li ma jħaddnuhx l-istess filosofija politika jew ekonomika tagħhom. Għandhom din l-ossessjoni li kulħadd ġej għalihom u li jekk ma jilqgħux minn qabel hemm iċ-ċans li jqumu filgħodu u jsibu li invadewhom il-komunisti.

Meta fil-ħamsinijiet kien hemm dik li tissejjaħ Mcarthyism anke Charles Chaplin ġie mixli li kien bolxevita. Għalekk is-sub-kontinent Amerikan huwa meqjus bħala sfera ta’ influwenza assoluta Amerikana. Fir-realtà meqjus bħala l-ġardina tal-Istati Uniti. Film komiku li jiddeskrivi din il-biża’ Amerikana mill-komuniżmu jismu “The Russians are Coming”. Il-pandemonju li jinqala’ meta sottomarin Russu jinkalja fuq il-kosta Amerikana.

Dan kollu ġieni f’moħħi fil-kriżi li għaddejja bħalissa tal-Ukrajna. Irrid ngħid minn qabel li ma naqbel xejn ma’ dak li qiegħda tagħmel ir-Russja. Iżda min jaf sewwa l-Istorja ta’ dan ir-reġjun, il-Krimea dejjem kienet kwistjoni Russa. Kemm jekk fl-1858 fil-gwerra tal-Krimea u f’kull stadju ieħor tal-Istorja ta’ dan ir-reġjun sal-lum. Meta fl-1957 Nikita Kruschev iddeċieda li jagħti lill-Ukrajna Sovjetika r-reġjun tal-Krimea dan aktar kien ġest simboliku milli reali. Għalih, kien qisu qiegħed ineħħi munita minn but u jqiegħedha f’ieħor tal-istess qalziet. Dak iż–żmien l-Ukrajna kienet parti mill-Unjoni Sovejtika daqs kemm Florida u Louisiana huma parti mill-Istati Uniti llum.

Nerġa’ ngħid, qatt ma nista’ naqbel ma’ dak li qegħdin jagħmlu r-Russi llum. Iżda bħalma kontinent sħiħ bħall-Amerika huwa kollu kemm hu aktar minn sfera ta’ influwenza għall-Istati Uniti, hekk ukoll hemm ċertu reġjuni li huma sferi ta’ influwenza għar-Russja. Il-Krimea ilu reġjun iberraq sa immedjatament mill-waqgħa tal-ħajt ta’ Berlin. Ma nafx kemm-il darba kienet iddikjarata awtonoma. Kellha numru ta’ Kostituzzjonijiet b’rabta mar-Russja u l-bażi navali tal-flotta Russa f’Sevastapol li fl-2010 ġiet imġedda sal-2042.

Nifhem lill-poplu Ukren u anke lil dawk li jgħixu fil-Krimea. Iżda dan kollu kien antiċipabbli mill-ewwel ġurnata li Ukrajna bdiet titħajjar li tingħaqad mal-Unjoni Ewropea. Mingħajr ħadd ma jista’ jiċħadilha dan id-dritt, jiena jidhirli li l-affarijiet ma sarux sewwa. Ir-Russja kellha tkun involuta aktar f’dan il-proċess u dan sabiex nevitaw dak li fil-fehma tiegħi hija l-agħar kriżi li nqalgħet sa issa wara dik ta’ Kuba tal-1963.

Jiena niddejjaq ħafna bl-ipokrezija u l-attitudni ta’ żewġ kejliet u żewġ qisien. Dak li tagħmel l-Amerika fil-kontinent Latin Amerikan jgħaddi. Fil-każ ta’ ħaddieħor, “id-dinja demokratika” tkun pronta tikkundanna u timponi sanzjonijiet. Illum jiena għandi interess f’din il-kwistjoni mhux wisq għaliex hija waħda globali, iżda għaliex illum pajjiżi huwa parti minn blokk ta’ pajjiżi li xi ħin jew ieħor dan il-blokk irid jiskjera ruħu favur naħa jew oħra. Sa ftit ilu stajna niddikjaraw in-newtralità tagħna. Illum dan ma nistgħux nagħmlu dan, tgħid x’tgħid il-Kostituzzjoni tagħna.

Ikolli ngħid xi ħadd f’Washington u Brussel kien mgħaġġel wisq!

More in Blogs