L-MEP Laburista Alex Agius Saliba rnexxielu jirbaħ l-appoġġ tal-gruppi politiċi kollha fi ħdan il-kumitat tal-petizzjonijiet tal-Parlament Ewropew, biex iġiegħel lill-Kummissjoni Ewropea tinvestiga l-allegati kontrolli tal-prezzijiet fuq ditti multipli kkontrollati direttament minn importaturi ewlenin.
L-appoġġ bejn il-partiti għall-petizzjoni ta’ Agius Saliba għeleb oġġezzjoni mill-Kummissjoni biex ma tibdiex investigazzjoni dwar il-konċentrazzjoni tal-poter fis-suq tad-distribuzzjoni tal-ikel ta’ Malta, biex jiġi ddeterminat jekk impriżi dominanti humiex qed jisfruttaw il-pożizzjoni tagħhom.
Agius Saliba qal li l-prezzijiet tal-ikel f’Malta kienu affettwati b’mod partikolari mill-inflazzjoni, li kibret u rat żieda bl-aktar rata mgħaġġla f’mill-inqas erba’ snin.
“Minħabba d-daqs u l-limitazzjonijiet ġeografiċi tagħha, Malta spiċċat b’monopolji de facto fil-livell tad-distribuzzjoni fejn numru żgħir ta’ importaturi qed jiddominaw is-suq kollu tal-ikel. Dan ħoloq sitwazzjoni ta’ aġġustamenti fil-prezzijiet u kontrolli li qed isiru fuq diversi ditti u prodotti li huma kkontrollati direttament minn dawn l-importaturi, u protetti b’mod aggressiv billi jinqatlu kull importazzjoni parallela minn negozjanti iżgħar li jistgħu joffru prezzijiet orħos lill-konsumaturi,” qal Agius Saliba.
Filwaqt li jattribwixxi din iż-żieda għal diversi fatturi ekonomiċi, kemm reċenti kif ukoll li ilhom żmien twil, bħall-impatt tal-COVID u l-pożizzjoni periferali ta’ Malta, l-MEP issostni li l-importaturi u d-distributuri lokali prinċipali f’Malta, li jikkontrollaw il-maġġoranza tas-suq tal-ktajjen tal-ikel, qed jisfruttaw il-pożizzjoni dominanti tagħhom li toħloq monopolji de facto.
"Dawn il-kumpaniji qed jieħdu vantaġġ mis-sitwazzjoni ekonomika attwali għad-detriment tal-konsumaturi vulnerabbli u jgħollu l-prezzijiet b'mod inġust għall-profitti personali."
Filwaqt li l-MEPs mill-partiti kollha mix-xellug u l-lemin fil-kumitat tal-petizzjonijiet appoġġjaw l-offerta ta’ Agius Saliba, f’Malta diversi organizzazzjonijiet kummerċjali kkontestaw is-sejħa għal investigazzjoni.
“Malta għandha l-istruttura tagħha stess ta’ awtoritajiet u rotot definiti b’mod ċar biex tittratta tħassib relatat ma’ kwistjonijiet ta’ kompetizzjoni, xi ħaġa li l-Kamra tal-SMEs ta’ spiss tuża biex tindirizza l-abbuż. Agius Saliba għażel li ma jagħtix kas ta’ dan u jappella lill-Kummissjoni Ewropea biex tintervjeni u saħansitra talabha biex tinvestiga n-negozji Maltin,” qalet il-Kamra tan-Negozji ż-Żgħar (GRTU).
“Il-Kamra tal-SME mhux se taċċetta li n-negozji Maltin isiru scapegoats għal avvanzi politiċi irħas. Jidher ċar li dan huwa attakk mhux ġustifikat imsaħħaħ minn strateġija negattiva biex tinkiseb viżibbiltà bħala parti mill-kampanja elettorali tal-MPE, li qed isseħħ f’inqas minn sena.”
L-inflazzjoni għolja hija ġeneralment attribwita għal taħlita ta’ fatturi globali bħal COVID, l-invażjoni Russa tal-Ukrajna, konġestjonijiet fil-katina tal-provvista, u nuqqas ta’ ħaddiema.
It-talba għal investigazzjoni ta’ Agius Saliba kienet riflessa wkoll mill-asserzjonijiet tal-ministri tal-finanzi Clyde Caruana li nuqqas ta’ kompetizzjoni fis-swieq Maltin kien riżultat ta’ mġiba ta’ kartell bejn atturi ewlenin.
“Kieku kellek tħares lejn kull settur, il-fornituri u l-fornituri huma fl-aħjar tlieta jew erbgħa. Kemm jekk hu bankarju, telefonija, ikun x’inhu – huwa magħmul minn kartelli, m’hemmx wisq fornituri,” qal il-ministru.