Negozjanti tal-karozzi mixlijin bi frodi tal-odometer, ħasil ta’ flus
Importaturi ta’ karozzi second hand, Alexander Auto Dealer u Rokku Auto Dealer, huma mixlija fuq tbagħbis tal-kilometraġġ ta’ aktar minn 400 karozza importata mill-Ġappun. Huma Iwieġbu mhux ħatja għall-akkużi
minn Elaine Camilleri
Is-sidien ta’ Alexander Auto Dealer u Rokku Auto Dealer ċaħdu li kien hemm tbagħbis fil-mili ta’ aktar minn 400 vettura li kienu importaw mill-Ġappun.
Alexander Spiteri ta’ 48 sena mill-Mellieħa, Roderick Vella ta’ 46 u Alison Vella ta’ 47, li t-tnejn joqogħdu Ħaż-Żabbar, tressqu l-Qorti quddiem il-maġistrat Rachel Montebello nhar il-Ħamis. It-tliet imputati wieġbu mhux ħatja ta’ akkużi ta’ frodi u ħasil ta’ flus.
F’Ġunju 2022, investigazzjoni tal-MaltaToday kienet żvelat li karozzi b’kilometraġġ għoli, mixtrija minn suq Ġappuniż bl-irħis, kienu jinbiegħu f’Malta bil-mili imnaqqsa drastikament murija fuq il-gauge tad-dashboard.
F’riċerka li saret minn MaltaToday, ġie mqabbel il-kilometraġġ oriġinali rreġistrat minn JEVIC f’database online disponibbli pubblikament mal-mili kif irreġistrat minn Transport Malta.
Permezz ta’ kampjun ta’ 18-il vettura li kienu ġew immarkati minn diversi sorsi, instabu diskrepanzi kbar bejn il-mili oriġinali u dak irreġistrat f’Malta, li jvarjaw minn 30,000km sa 130,000km.
Il-qorti laqgħet it-talba tal-prosekuzzjoni għal ordni ta’ ffriżar fuq l-assi kollha tal-akkużati.
Pierre Montebello, Chief Officer fid-direttorat tat-Trasport tal-Art TM kien l-ewwel xhud.
Spjega kif whistleblower intern talab biex ikellem lid-Driving and Vehicle Licensing Unit (DVLU) u informahom li kien hemm każijiet fejn vetturi kienu qed jinstabu li għandhom ċertifikati tal-JEVIC li ġew imbagħbsa.
Ix-xhud kien tkellem maċ-Chairman u CEO, dak iż-żmien Joseph Bugeja, u ppreżentalu s-sejbiet ta’ investigazzjonijiet interni, li damu ġimgħa jew 10 ijiem biex jitlestew.
Montebello ta ħarsa ġenerali malajr tal-proċess tal-liċenzjar. Meta l-vetturi jaslu minn barra fil-port, il-vapuri jkollhom dokumentazzjoni, fosthom iċ-ċertifikat JEVIC, li fost informazzjoni oħra tiċċertifika l-kilometraġġ tal-vettura. Dak iż-żmien numru ta 'uffiċjali tal-pulizija kienu jispezzjonaw il-vetturi biex jiċċekkjaw li d-dati jaqblu.
Id-dokument ewlieni użat fl-importazzjoni tal-karozzi huwa magħruf bħala l-VH005, li l-ewwel parti tiegħu timtela mill-importatur jew negozjant, it-tieni parti mill-pulizija u t-tielet parti minn Transport Malta, wara li tkun ivverifikata u ċċekkjata d-dokumentazzjoni.
Parti minn dik id-dokumentazzjoni hija ċ-ċertifikat JEVIC, li jagħti dettalji dwar id-data tal-ispezzjoni, in-Numru ta' Identifikazzjoni tal-Vettura u l-qari tal-odometer. "Dak iż-żmien konna niċċekkjaw biss li d-dettalji tal-VH005 jaqblu maċ-ċertifikat JEVIC," spjega x-xhud.
Montebello stqarr li ċċekkjaw vettura vettura għal kull negozjant u mhux biss għal Rokku.
Huwa kompla jgħid li meta kienu qed iqabblu l-valuri ddikjarati fuq id-dokumentazzjoni ppreżentata ma’ dawk fuq il-JEVIC online, kienu ħarġu numru ta’ diskrepanzi.
“In-numru tal-VIN ikun jaqbel, iżda l-qari tal-odometer le. Sibna l-qari tal-odometer speċifikat bħala 93,000km, pereżempju u l-JEVIC onlajn ikun aktar minn 200,000km.”
Dak iż-żmien, il-pulizija kienet l-unika entitá esponsabbli biex tagħmel dawn il-verifiki, issa l-ispezzjonijiet qed isiru minn uffiċjali tat-Transport Malta.
"Fil-bidu tal-investigazzjoni, sibna 301 vettura b'diskrepanzi," qal Montebello.
Instabu madwar 100-120 vettura oħra wara l-investigazzjoni tal-pulizija.
Fl-ebda punt ma’ deher li ċ-ċertifikat JEVIC kien falz għaliex qabel mal-VH005.
Ix-xhud qal li ġew eżaminati numru ta’ importaturi tal-karozzi. "Kien hemm tnejn fejn id-diskrepanzi kienu qed joħorġu ripetutament: Rokku Auto Dealer u Alexander Auto Sales."
Huwa ta lill-qorti kampjun ta’ żewġ files, wieħed għal Toyota Ace u l-ieħor għal Daihatsu Hijet għal skopijiet ta’ illustrazzjoni.
"Wara li ħareġ dan il-każ, il-proċedura nbidlet biex tinkludi qari tal-odometer mar-rekord tal-JEVIC onlajn," qal ix-xhud.
Meta mistoqsi mill-avukat Franco Debono dwar jekk importaturi oħra tal-karozzi ġewx immarkati mill-investigazzjoni tagħhom, ix-xhud wieġeb li ma kienx hemm.
Montebello qal li l-pulizija għanda tniżżel bil-miktub qari tal-odometer u mili tal-vetturi.
Montebello setax jikkonferma jekk dan sarx fil-preżenza ta’ xi ħadd b’mod partikolari, jew kif se taħdem il-pulizija.
Montebello kompla jgħid li ma kellux idea kif waslu għal dawk n-numri meta mistoqsi mill-avukat Debono.
Huwa sostna li l-uffiċjal tal-pulizija li kien jimla l-formala, kien jara l-figura personalment wara li tinxtegħel il-karozza. Iċ-ċifra tal-JEVIC kienet irċevuta onlajn minn barra.
Il-Prosekutur Marthese Grech staqsiet kemm kien idum normalment biex il-karti tal-importazzjoni ta’ vettura jaslu f’Transport Malta, li huwa proċess ta’ ġimgħa jew tnejn skont Montebello.
Il-każ ġie aġġornat għal Novembru għal aktar xhieda.