L-Uffiċċju Nazzjonali tal-Verifika (NAO) iddikjara l-konsulenza ta’ Rosianne Cutajar fl-Istitut għall-Istudji Turistiċi (ITS) fl-2019 bħala “illeġittima” u bi ksur tar-regolamenti. Ir-rapport ħarx tal-NAO, bit-titlu “A Review Of The Employment Agreement Of The Consultant To The Chief Executive Officer, Institute Of Tourism Studies,” ġie ppreżentat fil-parlament wara ilment ippreżentat mill-eks President tal-ADPD Carmel Cacopardo.
L-investigazzjoni bdiet wara l-pubblikazzjoni ta’ skambji ta’ messaġġi ta’ WhatsApp bejn Cutajar u s-suspettat ta’ qtil Yorgen Fenech, li żvela r-rwol tagħha ta’ konsulenza imminenti. L-NAO ma sab ebda evidenza li tiġġustifika l-ħtieġa ta’ konsulent fl-ITS u staqsa l-kwalifiki ta’ Cutajar għall-pożizzjoni.
Ir-rapport jimplika li l-impjieg kien imfassal għal Cutajar, hekk kif kienet stqarret f’messaġġi ma’ Fenech li l-pożizzjoni nħolqot għaliha. L-irregolaritajiet finanzjarji ġew iffaċilitati mill-Kap Eżekuttiv tal-ITS Pierre Fenech, li approva l-ħruġ ta’ fondi pubbliċi bi ksur tar-regolamenti.
Il-konsulenza ta' Cutajar, li damet minn Mejju 2019 sa Jannar 2020, qajmet tħassib dwar in-nuqqas ta' referenza fir-rapporti tal-ITS u fid-diskussjonijiet tal-bord. L-NAO staqsa l-bażi tar-remunerazzjoni tagħha, u enfasizza rata oskura u mhux soda li taqbeż il-limiti stabbiliti.
Barra minn hekk, il-kompetenza ta’ Cutajar għall-irwol kienet kemmxejn dubjuża, peress li l-NAO ma sab l-ebda evidenza ta’ xogħol sostanzjali li sar matul il-mandat tagħha ta’ tmien xhur. Ir-rapport esprima tħassib dwar id-dħul tagħha mhux iddikjarat biżżejjed, u ddikjara diskrepanza ta’ €14,132 fid-dikjarazzjoni tad-dħul gross tagħha.
B’reazzjoni, Cutajar iddefendiet il-kontribuzzjonijiet tagħha, u qalet li ħadmet għal kull ċenteżmu li qalgħet, ħallset it-taxxi lura. Hija spjegat in-nuqqas ta’ provi minħabba li kellha f’daqqa waħda titlaq dik il-kariga ta’ konsulent biex tinħatar Segretarju Parlamentari. Cutajar ikkritikat wkoll lill-kap tal-oppożizzjoni Bernard Grech, fejn ġab l-attenzjoni fuq kwistjonijiet ta’ taxxa fi ħdan il-gradi tal-oppożizzjoni.
Is-sejbiet tal-NAO tefgħu dell fuq il-konsulenza ta’ Cutajar, u jindikaw irregolaritajiet fl-impjiegi, rimunerazzjoni, u kompetenza dubjuża, filwaqt li jitfa’ dawl ukoll fuq tħassib usa’ fi ħdan il-governanza tal-ITS.
L-NAO esprima “tħassib” dwar is-sottomissjonijiet ta’ Cutajar lill-parlament, li ddikjarat id-dħul tagħha minn fondi pubbliċi.
Skont l-NAO, id-dikjarazzjoni tad-dħul gross ta’ Cutajar li tressqet mas-Segretarju tal-Kabinett kienet sottovalutata b’€14,132.
Minbarra l-impenn tagħha mal-ITS, fl-2019, Cutajar kisbet dħul ta’ €43,777 mir-rwol tagħha bħala Kummissarju għas-Simplifikazzjoni u Tnaqqis tal-Burokrazija u €26,165 bħala Membru Parlamentari. Miġbur mal-€18,190 li qalgħu fl-2019 bħala konsulent, il-qligħ gross tagħha kien jammonta għal €88,132.
“Dan id-dħul qabeż l-€74,000 iddikjarati minn Cutajar b’€14,132,” qal l-NAO.
Il-ġimgħa li għaddiet biss, il-Kummissarju tal-Istandards qal li ma setax jinvestiga d-deal ta’ konsulenza tal-ITS li ngħata lil Cutajar peress li lment dwaru ġie ppreżentat tard wisq skont il-liġi. Cutajar b’mod żbaljat kien sostniet li r-rapport eżoneraha minn għemil ħażin. Is-sejbiet tal-NAO wrew il-kontra ta’ dan.