Rafel Grima | ‘Xi drabi b’sagrifiċċju, kelli norqod mingħajr ma niekol’

Nhar it-13 ta’ Lulju 2022, il-Jesuit Refugee Service Malta (JRS Malta) u l-aditus Foundation nedew ir-rapport investigattiv ‘In Pursuit of Livelihood: An In-depth investigation of Asylum Seekers’ battle against Poverty and Social Exclusion in Malta’ dwar il-qagħda soċjo-ekonomika tal-persuni li qegħdin ifittxu l-ażil, ir-refuġjati u l-immigranti f’Malta. 

Minn dan l-istudju joħroġ fatt ikrah li ilna nafuh u ninsistu fuqu: li l-qagħda ekonomika tal-immigranti f’Malta hija l-agħar li qatt kienet. Ir-rapport juri biċ-ċar li l-maġġoranza tagħhom isibuha diffiċli jlaħħqu mal-ħajja, li jkopru l-iżjed ħwejjeġ bażiċi u essenzjali u qegħdin jgħixu fil-prekarjat. Fatti li jikkonfermaw dak li tgħid ukoll il-YMCA, li iktar minn 80% tal-immigranti f’Malta qegħdin jgħixu fil-faqar jew fir-riskju tal- 

Id-dokument jinkludi l-istejjer ta’ sitt immigranti li jgħixu u jaħdmu f’Malta fosthom Fatima li ħarbet mis-Somalja fl-2013 u li tistqarr li ma tistax tlaħħaq mal-għoli tal-ħajja b’paga full-time ta’ €700 fix-xahar u ma tistax titlaq mill-Open Centre u tikri kamra jew flat. Il-paga tagħha sempliċiment ma tħallihiex tgħix ħajja diċenti. Id f’id mal-problemi ekonomiċi jeżistu wkoll il-problemi amministrattivi fl-ipproċessar ta’ dokumenti u talbiet oħra. Bħal pereżempju l-istorja ta’ Frank, li wasal Malta ħames snin ilu u jixtieq jiftaħ kont tal-bank iżda mhumiex iħalluh. Għalhekk Frank ikollu jħalli l-flus id- dar minkejja li jixtieq ftit sigurtà fuq dak li jirnexxilu jfadd 

Sitwazzjonijiet bħal dawn qegħdin iwasslu għal dewmien esaġerat biex l-immigranti jkunu jistgħu joħorġu miċ-ċentri tad-detenzjoni u jfittxu xogħol u ħajja aħjar. L- immigranti għalhekk iħossu nuqqas ta’ kontroll u direzzjoni fuq ħajjithom, diffikultà biex jirċievu edukazzjoni u taħriġ xieraq u diffikultà biex jibdew jiffjorixxu u jgħixu ħajja dinj 

Matul dibattitu organizzat mill-Malta Humanist Association u l-Moviment Graffitti, li fih ipparteċipaw numru ta’ akkademiċi, ħaddiema u voluntiera fil-qasam tad-drittijiet umani, dwiet l-għajta ta’ ħaddiem miċ-Chad li saħaq fuq il-bżonn ta’ azzjoni konkreta u mingħajr kantunieri mill-immigranti stess u bl-appoġġ tal-għaqdiet umantarji f’Malta. Id-dibattitu għaraf li ħafna mix- xogħol fil-qasam tal-kostruzzjoni ta’ Malta u Għawdex qiegħed isir minn numru kbir ta’ immigranti li jitħaddmu illegalment, u s-saħħa ekonomika li dawn jista’ jkollhom pereżempju bl-għodda tal-istrajk. 

F’dan il-kuntest tqajjmet l-idea ta’ union li tagħti saħħa lill- ħaddiema immigranti, li tiġġieled għad-drittijiet tagħhom u kontra d-diskriminazzjoni fuq il-post tax-xogħol. F’sistema attwali fejn l-immigranti ħaddiema f’Malta m’għandhomx wisq mezzi biex jiġġieldu d-diskriminazzjoni, sħubija f’unjin tista’ terfa’ mill-piż tal-ħidma favur xogħol legali, paga minima u appoġġ legali 

Barra minn hekk, din l-għaqda tista’ titwessa’ għall-ħaddiema kollha bil-għan ta’ solidarjetà bejn il-Maltin u l-barranin fil-gżejjer Maltin. Nafu sew li l-pagi baxxi u x-xogħol prekarju huma r-realtà ta’ bosta ħaddiema Maltin. Kif jinnota għalhekk l-eks-tarznar u trejdjunjonista Sammy Meilaq, l-għaqda bejn il-ħaddiema Maltin u barranin tinsab fil-ġlieda għall-paga minima u s- saħħa u s-sigurtà fuq il-post tax-xogħol. Permezz ta’ din l-għaqda jkun qiegħed jinħoloq ukoll spazju fejn id-drittijiet tal-ħaddiema li qegħdin ifittxu l-ażil, ir-refuġjati u l-immigranti jingħataw leġittimità. Huwa d-dover tagħhna bħala ħaddiema li nappoġġjaw lill-immigranti fil-ġlieda tagħhom kontra l-isfruttu fuq il-post tax-xogħol. Mhux biss għax għandna obbligu etiku u morali bħala bnedmin li nuru simpatija u solidarjetà ma’ kull persuna li qiegħda tiġi sfruttata iżda anki għax ir-rispett lejn id-drittijiet tal-ħaddiema fuq il-post tax-xogħol huwa fl-interess tal-ħaddiema kollha ta’ Malta. 

Il-ġlieda favur id-drittijiet tal-ħaddiema immigranti mhijiex faċli f’pajjiż li għaddej japprofitta minnhom qishom l-iskjavi tiegħu. L-umiljazzjoni fit-triq u fil-post tax-xogħol, f’pajjiż fejn ir-razziżmu għadu rampanti, hija parti normali mill-ħajja ta’ kuljum ta’ immigrant. Iżda d-disprament jista’ jsarraf ukoll f’ċaqliq fil-ġlieda favur il-ġustizzja ekonomika. Wasal iż-żmien li l-ħaddiema kollha ta’ Malta jqumu fuq ruħhom u huma wkoll jaqbżu għad- dinjità u l-futur tagħhom u ta’ wliedhom. Nuqqas ta’ azzjoni issa ser iwassal għal konsegwenzi ekonomiċi koroh fil-futur u l-qerda ta’ dak li jagħmilna bnedmin kuntenti ngħixu fuq din l-art, il-benesseri tal-komunità.