'Kieku kellna nkeċċu l-barranin kollha tieqaf Malta'
Il-Ministru Helena Dalli twiegħed li fiż-żmien li ġej il-politika ta' integrazzjoni tal-Gvern se tibda tagħti l-frott...
minn Albert Gauci Cunningham
Il-Ministru Helena Dalli mal-gazzetta ILLUM sostniet illi kieku kellna nimmaġinaw sitwazzjoni fejn jitilqu l-barranin kollha li bħalissa jinsabu Malta, pajjiżna jieqaf jiffunzjona, hekk kif dawn l-eluf li jinsabu Malta qed jimlew impjiegi li m'hawnx biżżejjed riżorsa għalihom jew inkella li Maltin mhux neċessarjament iridu jimlew.
F'intervbistra ma' dan is-sit infakkarha illi għad hawn reżistenza konsiderevoli għal integrazzjoni f’pajjiżna. Jeżistu żoni f’lokalitajiet fejn il-Maltin jiddarsu jew ma jridux jgħixu għax hemm ħafna barranin.
Allura kif qatt tista’ tirnexxi politika favur l-integrazzjoni jekk għandek dawn il-gruppi ta’ nies li akkost ta’ kollox ma jridux jintegraw?
Dalli mill-ewwel tiċċara illi mhux kulħadd huwa hekk. “Jiena jiġu nies li jħaddmu u li jgħiduli kif se nġibu aktar nies lejn pajjiżna għax m’għandhomx nies biex jaħdmu. U iva, jiġu nies ukoll li mhumiex kuntenti bis-sitwazzjoni, bħalma kellna ilmenti mill-Masra. Għalhekk żidna l-infurzar u qed naħdmu biex ikun hemm iktar preżenza ta’ Pulizija.”
Mill-ewwel Dalli tfakkar li Malta huwa pajjiż miftuħ, “u allura din hija r-realtà ekonomika. Għandna bżonn lil dawn in-nies li jiġu hawn, jikkontribwixxu u jħallsu t-taxxi. Iktar kemm nispjegaw dan kollu, aktar in-nies jifhmuha din.”
Hi titkellem kontra l-ġeneralizzazzjonijiet u tfakkar illi f’kull nazzjonalità ssib min huwa tajjeb u ħażin, min jaħdem u min hu għażżien, inkluż fost il-Maltin u l-Għawdxin.
“Huwa għalhekk fl-interess ta’ pajjiżna stess li naraw kif dawk li jiġu hawn se jitgħallmu u jitħarrġu aktar dwar il-kultura tagħna, ikunu jafu l-liġijiet tagħna u jkollhom għarfien dwar il-lingwa wkoll,” tgħid il-Ministru Dalli li tfakkar ukoll fiż-€2 miljuni li l-Gvern kiseb f’fondi Ewropej biex fil-fatt isir dan it-taħriġ.
“Li kieku kellna ngħidu li se nkeċċu l-barranin iħaġġruni dawk li jħaddmu, tieqaf Malta,” tgħid Helena Dalli, li tinkoraġixxi lill-poplu biex ma jinsiex li meta qed nitkellmu dwar barranin, wieħed irid jiftakar li wħud minn dawn għandhom sieħeb jew sieħba jew saħansitra miżżewġin ma’ persuna Maltija. “Allura f’dak il-każ x’jiġri?
Dalli tgħid illi għalkemm s’issa għadu ma bediex jidher il-frott tal-politika għall-integrazzjoni li nieda dan il-Gvern, dan se jibda jidher fiż-żmien li ġej.
Żelaq minn editja l-filmati....
Intant l-intervista ddur fuq kwistjoni partikolari. Dik dwar filmat li dar ma’ kull kamra tal-aħbarijiet u kien ippubblikat minn diversi siti tal-istess Ministru Dalli waqt konferenza barra mill-pajjiż timplika, jew tidher li qed timplika, li Gvern Laburista daħħal iż-żwieġ għall-persuni tal-istess sess billi tefagħha taħt it-tikketta tal-ugwaljanza anke jekk il-poplu kien fil-maġġoranza tiegħu, kien kontra.
Ma tħossx li din kienet żelqa politika Dalli?
‘Żelaq minn editja dak il-filmat. Dak li neħħew minnu huwa dak li għandi kif għidt lilek. Jiena kont qed ngħid li kien hemm stħarriġ, li fil-fatt sar mill-Kamra tal-Aħbarijiet tagħkhom, u li kien wera illi l-maġġoranza kienu kontra. Issa jiena, anke jekk ikun persuna waħda qed tbati, nagħmilha xi ħaġa.”
Ħerqana li tirribatti dan il-punt partikolari Dalli tfakkar illi jekk kien hemm partit li ma qgħadx lura fl-2013 biex jgħid eżattament x’jaħseb u fejn qiegħed fuq din il-kwistjoni, kien il-Partit Laburista. “Konna aħna li fl-2013 rrispondejna l-mistoqsijiet li kienu bagħtu l-Malta Gay Rights Movement (MGRM) u għamilnieha ċara li se ndaħħlu l-unjoni ċivili, bi dritt li l-koppji japplikaw biex jadottaw.”
“Jiena mhux mill-filmat jinteressani. Jiena jinteressani minn min jiġi fuqi u jgħidli li grazzi għal Gvern Laburista qed ngħixu ħajja aħjar. Issa min irid jilgħab bil-filmati u jeditjahom jagħmel hu, jiena jinteressani minn x’ġid inkun qed nagħmel anke jekk għal persuna waħda
‘Ħriġt b’sens ta’ obbligu’
U finalment, hekk kif waslet fi tmiemha l-intervista nduru naqra fuq l-irwol tagħha fil-Partit Laburista. Lura lejn it-taqtigħa li tilfet, hekk kif kienet l-ewwel li kienet eliminata, għal Deputat Mexxej ġdid tal-Partit Laburista.
Mistoqsija jekk tħossx li dak ir-riżultat tappanx xi ftit il-ħidma tagħha fil-PL, hija qalet illi qatt ma kienet ikkontestat kariga qabel, ħlief għall-Eżekuttiv Nazzjonali. “Imma n-numru ta’ nies li kellmuni biex noħroġ għall-kariga ta’ Deputat Mexxej tal-partit kien wieħed kbir ħafna. Meta rajt dik il-mewġa ta’ nies li kienu qed jiġu fuqi u jħeġġuni noħroġ, iddeċidejt li nagħmel hekk. Kont inħossni qed nonqos kieku ma ħriġtx u lqajt it-talba tal-membri tal-partit. Ħriġt b’sens ta’ obbligu lejn dawk il-ħafna li riduni noħroġ.”
U Dalli, taħseb li wasal iż-żmien li l-PL ikun immexxi minn mara? “Dejjem huwa ż-żmien. Imma jiena ma nagħmilx distinzjoni. Jekk turi li inti tajba u kompetenti in-nies jagħżluk.”
Teskludi li tkun terġa’ toħroġ għall-kariga oħra fil-PL? “Neskludi iva,” tkun ir-risposta immedjata ta’ Dalli għalkemm xorta tħalli l-bieb miftuħ billi tgħid li fil-politika ċ-ċirkostanzi jistgħu jitolbu mod ieħor.
Imma, ġimgħa twila fil-politika. Sena u nofs huma eternità. Min jaf tbiddilx fehmitha Dalli xi mkien fiż-żmien?