Kull sena jinġabru mal-1,100 tunnellata ta' ħwejjeġ għar-riċiklaġġ

Issa li t-temp xi ftit jew wisq qed jibda jaqleb għal dak xitwi, ħafna huma dawk li jibdew jaqilgħu l-gwardarobba u jarmu l-ħwejjeġ li jkunu telqu mill-moda jew inkella li ma jkunux għadhom jiġuhom. Uħud qed jagħżlu li flok jarmu dawn il-ħwejjeġ, ġaladarba wħud minnhom ikunu għadhom tajbin, jitfgħuhom ġo riċipjenti għar-riċiklaġġ tal-ħwejjeġ li jinsabu mifruxa f’diversi lokalitajiet madwar Malta u Għawdex.

Brian Cardona, li huwa d-direttur ta’ ElectroWaste Malta LTD, kumpanija ta’ riċiklaġġ li tieħu ħsieb il-ġbir minn dawn il-riċipjenti blu, saħaq li f’dan iż-żmien tas-sena, jinġabru madwar sitt tunnellati ta’ ħwejjeġ kuljum.

Fil-fatt, dan huwa l-aktar perjodu li fih jintużaw dawn il-riċipjenti li jinsabu kważi fil-lokalitajiet kollha ħlief f’xi wħud. Meta t-temp jaqleb u l-istaġun jidħol ġmielu, minn dawn il-riċipjenti, li jitbattlu kull 48 siegħa, xorta waħda jinġabru madwar tliet tunnellati ta’ ħwejjeġ użati kuljum. Dan ifisser li kull sena, minn dawn il-riċipjenti, jinġabru ’l fuq minn 1,100 tunnellata ta’ ħwejjeġ.

Iżda dawn il-ħwejjeġ x’qed isir minnhom? Diversi huma tal-fehma li dawn qed jintużaw għal għanijiet filantropiċi f’Malta, madanakollu dawn il-ħwejjeġ jiġu mibjugħa bil-kilo u esportati barra minn Malta, biex jerġgħu jinbiegħu f’pajjiżi fqar għal ftit ċenteżmi.

Is-sid iwieġeb ix-xnigħat fuq Facebook

Fl-aħħar jiem dawn il-riċipjenti kienu fil-mira ta’ kritika wara li persuna kitbet fuq grupp ta’ Facebook biex tisħaq li l-ħwejjeġ qed jinġabru minn individwi Naplitani u takkużahom li qed jaqilgħu l-flus inġustament billi jbigħhom it-Tuneżija.

Madanakollu, il-gazzetta ILLUM ċemplet in-numru li jidher fuq dawn il-riċipjenti u tkellmet direttament ma’ Brian Cardona, li ħoloq il-kumpanija tar-riċiklaġġ (mhux tal-ħwejjeġ biss) fl-2006.

Huwa ddefenda dak li tagħmel il-kumpanija billi insista li minkejja li veru tagħmel il-profitt, għax wara kollox hija kumpanija privata, il-kunċett warajha huwa l-ħarsien ambjentali.

Spjega kif ir-rimi ta’ materjal tal-ħwejjeġ fil-landfills, ġaladarba dan il-materjal ma jiddiżintegrax, mhux bħall-qoton, jagħmel ħsara ambjentali kbira meta jinħaraq.

Apparti minn hekk insista li din l-inizjattiva li tirrikjedi r-riżorsa umana, qed toħloq dawk imsejħa bħala ‘green jobs’ mhux biss f’Malta iżda anke barra minn xtutna, inkluż impjiegi f’pajjiżi fqar.

Dwar l-akkuża li Taljani qed jagħmlu qligħ minn fuq dawn il-riċipjenti, Brian Cardona spjega mal-ILLUM li ftit tas-snin ilu daħal fi sħab mal-kumpanija Taljana Light Blue Corporation LTD u flimkien ħolqu r-Refab Light Blue Partnership.

Il-permess tal-ERA mogħti lil Rehab Light Blue Partership

Dan hekk kif fis-snin ta’ qabel, ElectroWaste Malta LTD kienet nediet proġett pilota (Refab Malta) għal ġbir ta’ ħwejjeġ użati u ġodda minn diversi għaqdiet u istituti, bl-inizjattiva tinfirex ukoll f’numru ta’ skejjel, fosthom l-iskola San Andrea u l-Kulleġġ San Tumas Moore.

Intant, il-gazzetta ILLUM għamlet kuntatt mal-kumpanija Taljana u kkonfermat dak kollu li qal Brian Cardona. L-istess informazzjoni kienet ukoll ikkonfermata mill-Viċi President tal-Kamra tal-Kummerċ Italo-Maltija, Stanislao Filice, li saħaq kif il-kumpanija ta’ sidien Taljani hija membru ta’ din il-Kamra u għalhekk hija rreġistrata f’Malta. Ikkonferma wkoll li ssieħbet mal-kumpanija ElectroWaste Malta LTD.

Apparti minn hekk, mill-informazzjoni disponibbli fuq is-sit tal-Awtorità Maltija għall-Ambjent u r-Riżorsi, kemm ElectroWaste Malta LTD u anke Refab Light Blue Partnership għandhom il-permess meħtieġ għall-kollezzjoni, il-ħażna, l-ippakkjar u l-esportazzjoni tal-ħwejjeġ ‘mormija.’

‘Mibjugħa mill-ġdid għal ftit ċenteżmi’

Iżda xi jsir eżatt minn dawn il-ħwejjeġ wara li jinġabru? Kif jaħdem dan il-kunċett? Brian Cardona spjega kif dawn jiġu ppakkjati u wara li jinbiegħu skont il-piż tal-materjal, jiġu esportati lejn diversi pajjiżi Ewropej, inkluż lejn l-Italja u anke pajjiżi Afrikani.

F’dawn il-pajjiżi jsir proċess li fih jiġu magħżula dawk il-ħwejjeġ li huma tajbin u li jistgħu jerġgħu jintużaw u oħrajn jittieħdu għar-riċiklaġġ. Dawk li ma jkunux tajbin għar-riċiklaġġ, jiġu mqatta’ għaċ-ċraret.

Minkejja li għal xi żmien dan il-proċess kien isir f’Malta, dan issa qiegħed isir kollu barra mill-pajjiż, kemm għax il-proċess huwa kbir u għandu bżonn faċilitajiet komdi u anke għax jiswa ħafna flus.

Wara dan il-proċess, il-ħwejjeġ tajbin biex jintużaw mill-ġdid, jerġgħu jiġu ppakkjati u mibjugħa f’pajjiżi fqar u postijiet oħra.

Meta mistoqsi fejn jiġu mibjugħa dawn il-ħwejjeġ, Cardona qal biss li l-ħwejjeġ jerġgħu jiġu mibjugħa bil-kilo f’pajjiżi fqar bħall-Afrika, iżda mhux biss, fejn imbagħad jinbiegħu lill-pubbliku għal ftit ċenteżmi.

“F’Malta ftit li xejn nisimgħu b’dawn il-ħwienet għax aħna ngħixu ħajja komda,” saħaq Cardona waqt li insista li f’pajjiżi oħra, dawn il-ħwienet jintużaw minn għadd ta’ persuni li ma tantx jistgħu u anke minn studenti li għal kuntrarju ta’ Malta la għandhom stipendju u lanqas edukazzjoni b’xejn.

Temm jisħaq li tul is-sena, il-kumpanija xorta waħda tgħin diversi għaqdiet filantropiċi Maltin u fl-aħħar tas-sena, mill-profitt li tkun għamlet, tagħti wkoll donazzjoni lil Puttinu Cares.

X’jista’ jittieħed f’dawn il-riċipjenti?

Apparti l-ħwejjeġ, f’dawn il-riċipjenti jistgħu jintefgħu wkoll: