Trid lill-Gvern jagħti konċessjoni biex jinbena krematorju wieħed biss
Fi żmien qasir kollox ikun f'post għall-ewwel krematorju f'Malta
minn Yendrick Cioffi
Id-Deputata Rosianne Cutajar saħqet mal-gazzetta ILLUM li tippreferi jekk il-Gvern imur għall-mudell tal-konċessjoni biex f’Malta jkun hawn krematorju wieħed biss.
Cutajar, li kienet hi li ressqet il-Private Members Bill biex f’Mejju li għadda l-kremazzjoni saret legali, saħqet li ma jkunx jagħmel sens li f’Malta jkun hawn aktar minn krematorju wieħed.
“Ma nixtieqx li nħallu s-suq miftuħ u jkollok xi tliet operaturi jiddeċiedu li jibnu krematorju,” saħqet id-Deputata.
Fi kliemha, kemm mill-aspett ambjentali u anke minħabba l-vijabilità, ma jagħmilx sens li f’Malta jkun hawn aktar minn krematorju wieħed.
“Nispiċċaw flok nipproteġu l-ambjent nieħdu aktar art ODZ biex nibnu l-krematorji,” insistiet Cutajar. “Nixtieq li mmorru għall-mudell ta’ konċessjoni. Biex ikollna krematorju wieħed.”
Iżda dan ma jistax iwassal għall-monopopju u prezzijiet m’ogħla s-smewwiet? Cutajar wieġbet li jekk il-Gvern imur għall-mudell tal-konċessjoni jkun jista’ jikkontrolla l-prezzijiet permezz ta’ avviżi legali.
F’intervista mad-Deputata fi Frar li għadda, l-ILLUM kienet misset ukoll ma’ dan il-punt, b’Cutajar tisħaq li ma jkunx fl-interess tal-operatur li jgħolli l-prezzijiet.
Fil-kummenti mal-ILLUM, Cutajar saħqet ukoll kif bħalissa konsulenti barranin qed jaħdmu fuq il-liċenzjar u l-kundizzjonijiet marbuta mal-liċenzja fost aspetti oħra li huma importanti biex l-Att ikun jista’ jidħol fis-seħħ.
Fi kliemha, fil-ġimgħat li ġejjin, ikun hemm kollox f’postu biex Malta jkun jista’ jkollha l-ewwel krematorju.
Krematorju fejn jista’ jinbena u kemm tiswa kremazzjoni?
Anke jekk ma kienx għad hawn qafas legali, is-Cemeteries Policy and Design Guidance, approvata fl-2015, diġà kienet tipprovdi d-dispożizzjonijiet għall-introduzzjoni tal-kremazzjoni u tistipola li l-krematorji għandhom jinbnew biss f’ċimiterji eżistenti li jintużaw jew inkella f’ċimiterji eżistenti li ma jintużawx.
Fil-fatt, il-gazzetta ILLUM kienet tkellmet ma’ Johann Camilleri minn Camilleri Funeral Directors International, liema kumpanija, lura fl-2017, kienet waħda mill-kumpaniji li ssottomettiet applikazzjoni għall-bini ta’ krematorju fiċ-Ċimiterju tal-Addolorata.
Fl-applikazzjoni tagħhom, Camilleri Funeral Directors International, ipproponew li jibnu krematorju ta’ 450 metru kwadru fuq biċċa art ta’ 8,000 metru kwadru li tinsab eżatt biswit iċ-ċimiterju tal-Addolorata.
Camilleri qed jipproponi li l-bqija tal-art tkun maqsuma f’diversi żoni biex tinkludi, fost oħrajn, ġonna fejn tkun tista’ ssir dik magħrufa bħala ‘tree cremation, u żoni li jkunu jinkludu niċeċ fil-ħajt fejn jindifnu l-urni bl-irmied.
L-ILLUM kienet staqsiet ukoll kemm, bejn wieħed u ieħor, tista’ tiġi tiswa l-kremazzjoni.
Skont l-istess Camilleri, servizz ta’ kremazzjoni jista’ jiġi jiswa bejn €550 u €750 u dan jekk wieħed jeskludi t-taxxi u servizzi oħra anċillari u l-ispejjeż marbuta mal-funeral.
Skont il-liġi, urna bil-fdalijiet fejn tista’ tinżamm?
- F’residenza privata
- Midfuna f’qabar
- Midfuna fil-baħar (mhux postijiet għall-għawm jew portijet)
- F’niċċa apposta f’żona fejn jinżammu l-urni
Fdalijiet jistgħu wkoll jiġu mferrxa:
- Fil-baħar (mhux postijiet għall-għawm jew portijet)
- F’residenza privata
- Minn ajruplan
- Fi spazju miftuħ speċifikat għat-tixrid tal-irmied
Krematorju x’għandu jinkludi?
- Kamra mortwarja
- Faċilitajiet fejn titneħħa kull materja barranija qabel il-kremazzjoni
- Kamra tal-kremazzjoni
- Spazju fejn jinżammu l-fdalijiet tal-kremazzjoni
Reġistru Nazzjonali tal-Kremazzjoni
- Għandu jinżamm mis-Supretendent għas-Saħħa Pubblika
- Jinkludi dettalji ta’ persuni li jgħixu Malta u li jixtiequ l-kremazzjoni
- Ix-xewqat tagħhom dwar iż-żamma jew it-tifrix tal-fdalijiet
- Dettalji tal-persuni li jiddikjaraw ċar u tond li ma jridux il-kremazzjoni
X’tip ta’ kremazzjoni hija permessa f’Malta?
Kontra dak li jaħsbu ħafna, illum il-kremazzjoni ftit li xejn għadha ssir billi tesponi l-ġisem għall-fjammi.
Għalkemm il-liġi mhix tistabbilixxi x’tip ta’ kremazzjoni hija permessa, hu mifhum li l-Gvern se jkun qed jimbotta l-biokremazzjoni, jew metodi oħra bl-inqas impatt ambjentali.
Il-biokremazzjoni (water cremation jew alkilina hydrolysis) hija sistema li tuża l-ilma u l-idrossidu tal-potassju, liema proċess iħalli biss l-għadam tal-persuna.