Il-prezzijiet tal-ikel bażiku se jonqsu bi 15% fi Frar

Il-Gvern, flimkien mal-importaturi ewlenin tal-ikel u s-supermarkets jilħqu ftehim dwar l-istabbiltà tal-prezzijiet fuq 15-il kategorija tal-ikel bażiku li jkopru madwar 400 prodott. 

Il-prezz ta’ madwar 400 prodott tal-ikel se jorħos mill-1 ta’ Frar wara ftehim dwar l-istabbiltà tal-prezzijiet bejn il-gvern u importaturi u bejjiegħa tal-ikel ewlenin.

Il-prodotti minn 15-il kategorija tal-ikel, jinkludu spagetti, corned beef, tonn taż-żejt, kustilji tal-majjal frisk u ffriżat, saqajn tat-tiġieġ, tè u kafè instantanju. Il-ditti kollha fil-kategoriji magħżula huma soġġetti għall-ftehim dwar l-istabbiltà tal-prezzijiet.

It-tnaqqis se jkun ta' minimu ta' 15% fuq il-prezz bl-imnut rakkomandat (RRP) stabbilit mill-importaturi u l-produtturi fil-31 ta' Ottubru 2023. Id-data tal-qtugħ timmarka l-perjodu meta l-Ministeru tal-Ekonomija ħa stampa tas-suq.

It-tnaqqis fil-profitti fuq l-oġġetti magħżula se jinqasam bejn l-importaturi u l-bejjiegħa.

Il-ftehim ġie ffirmat bejn il-Gvern u 28 importatur ewlieni u bejjiegħa kbar. 

Il-Ministru jinsisti li dan mhux prezz fiss 

Il-Ministru tal-Ekonomija Silvio Schembri, li mexxa l-inizjattiva qal li l-ftehim huwa għal disa’ xhur sal-baġit f’Ottubru.

"Dan mhux eżerċizzju ta' iffissar tal-prezzijiet iżda eżerċizzju fil-ħolqien ta' stabbiltà tal-prezzijiet fuq firxa ta' oġġetti tal-ikel bażiċi biex itaffu l-impatt tal-inflazzjoni fuq il-familji," qal Schembri.

Qal li l-perjodu ta’ disa’ xhur ġie stabbilit fid-dawl tat-tbassir tal-Eurostat li jindika li l-inflazzjoni tal-ikel mistennija tonqos aktar tard din is-sena.

200 ħanut fi skema

Madwar 200 ħanut, inklużi s-supermarkits ewlenin kollha, u kważi l-importaturi ewlenin kollha ffirmaw il-ftehim.

Lista ta’ prodotti bil-prezz RRP minn Ottubru 2023 u l-prezz stabbli kif determinat mill-ftehim se jkunu disponibbli onlajn mill-1 ta' Frar.

Il-ħwienet u l-prodotti parti minn dan il-ftehim se jkunu mmarkati b’mod ċar fil-ħwienet bil-logo Stabbiltà.

Schembri qal li l-gvern se jkun qed iħaddem skema ta’ appoġġ għal ħwienet żgħar immexxija mill-familja li jridu jipparteċipaw fil-ftehim. Dawn il-ħwienet se jirċievu għotja ta’ €125 fix-xahar biex jagħmlu tajjeb għat-tnaqqis fil-profitti li se jsostnu jekk jissieħbu fil-ftehim ta’ stabbiltà tal-prezzijiet.

L-impatt tal-COLA huwa improbabbli

Schembri saħaq li l-għan ewlieni wara l-ftehim kien l-istabbiltà tal-prezzijiet. Qal li l-ftehim ma kienx maħsub biex ikollu impatt fuq il-mekkaniżmu ta’ aġġustament tal-għoli tal-ħajja (COLA).

“Il-kategoriji ma ntgħażlux għax se jkollhom impatt fuq il-COLA, li hija bbażata fuq madwar 150 kategorija. Intgħażlu għax huma kategoriji ta’ ikel bażiku li esperjenzaw żidiet fil-prezzijiet bħala riżultat ta’ instabbiltà internazzjonali,” qal Schembri.

Meta mistoqsi għaliex il-ħalib tal-formula għat-trabi ġie eskluż mill-ftehim, Schembri qal li l-familji bit-tfal ġew megħjuna fil-baġit b’pagamenti aktar ġenerużi fiċ-Children’s Allowance u għotjiet għat-twelid.

Schembri ddeskriva l-ftehim bħala “storiku” u saħaq li l-gvern mhux qed jindirizza sitwazzjoni ta’ profitti minn importaturi.

Il-PM isejjaħ lill-importaturi, lis-supermarkets ‘interlokuturi ġenwini’

Il-Prim Ministru Robert Abela qal li l-gvern tiegħu ried jagħti stabbiltà u serħan il-moħħ lin-nies u lin-negozji fi żmien ta’ inċertezza globali.

"Il-gvern ma jemminx fil-politika ta' awsterità għax joħloq aktar inċertezza u instabbiltà, u għalhekk appoġġjajna familji u negozji matul il-pandemija u aktar tard meta faqqgħet il-gwerra fl-Ukrajna," qal Abela l-Ħamis qabel l-iffirmar tal-ftehim. 

Qal li l-ftehim dwar l-istabbiltà tal-prezzijiet kien maħsub biex jindirizza prezzijiet ta’ prodotti essenzjali li komplew jogħlew u jaffettwaw lil-familji.

Huwa rringrazzja lill-importaturi u lis-sidien tas-supermarkets talli kienu "interlokuturi ġenwini" f'dak li ddeskriva bħala vjaġġ "diffiċli" biex jintlaħaq dan il-ftehim.

“L-istabbiltà se tagħti s-serħan il-moħħ lill-konsumaturi,” qal il-Prim Ministru.

Huwa ma semmiex b’isimhom lill-Kamra tal-Kummerċ talli marru kontra l-ftehim fi stqarrija nhar il-Ħadd. 

Kategoriji tal-ikel soġġetti għal ftehim dwar l-istabbiltà tal-prezzijiet

L-prodotti tal-ikel li ġejjin se jaraw tnaqqis ta' 15% fuq il-prezz bl-imnut rakkomandat, li jwassal għal prezzijiet aktar baxxi għall-konsumaturi mill-1 ta' Frar

1. Corned beef (full fat, light and reduced salt) f'kull daqs.

2. Cornflakes f'pakketti jew boroż.

3. Cream crackers ta’ kull daqs.

4. Majjal ikkapuljat/mitħun frisk u ffriżat u/jew majjal ikkapuljat/mitħun u/jew taħlita tat-tnejn, f'pakketti.

5. Kustilji tal-majjal friski u ffriżati ppakkjati.

6. Saqajn tat-tiġieġ nejjin iffriżati, kemm ippakkjati kif ukoll maħlula/bil-piż, u ppakkjati friski.

7. Tiġieġ sħiħ nej iffriżat, kemm ippakkjat kif ukoll maħlul/bil-piż, u ppakkjat frisk.

8. Piżelli, brokkoli u spinaċi ffriżati f'boroż ta' kull daqs (minbarra organiċi).

9. Boroż tat-te importati ta’ kull daqs.

10. Kafè istantanju inkluż decaf ta’ kull daqs.

11. Tonn tad-ditta skipjack f'żejt veġetali, tas-sojja jew tal-ġirasol f'laned ta' 70g sa 200g (esklużi tonn skipjack u yellowfin tuna fis-salmura u fiż-żejt taż-żebbuġa).

12. Vegetable spreads - standard, u dak baxx fix-xaħam 

13. Ċips iffriżata, maqtugħin dritti, f'boroż ta' kull daqs.

14. Ħalib UHT; Xkumat, nofsu xkumat u sħiħ f'kartun jew fliexken ta' kull daqs.

15. Spagetti tal-qamħ u penne f’pakketti ta’ kull daqs.