Editorjal | L-Underclass!

Dan l-aħħar intqal ħafna dwar il-popolazzjoni, iż-żieda tagħha fl-aħħar snin u l-effett li din iż-żieda kellha fuq l-ispazju, fuq is-sistemi u l-infrastruttura kif ukoll fuq l-ambjent. Xi ħaġa li fil-fatt is-Soċjologu Michael Briguglio qed jerġa' jagħmel f'argumenti pjuttost interessanti li tistgħu taqraw f'paġni 8 u 9. Iżda hemm aspett ieħor li qajla ġie diskuss fil-fora pubbliċi, fil-midja u anke fil-midja soċjali u dan huwa l-effett li t-tħaddim ta' ħafna barranin kellu fuq id-dinamika tas-settur tal-impjiegi u r-realtajiet tal-ħaddiem. Mhux huma l-problema, ħa nkunu ċari - imma min iħaddimhom u l-awtoritajiet. U se nispjegaw. 

Il-miġja ta' eluf ta' ħaddiema li jaħdmu f'setturi ekonomiċi partikolari u ġodda, fisser illi f'daqqa waħda u f'qasir żmien il-pajjiż ra żieda qawwija fil-ħaddiema li mhumiex membri f'unjin, li mhumiex koperti bi ftehim kollettiv u allura li ma għandhomx - jew mhux neċessarjament għandhom - drittijiet bażiċi bħal-leave, sick leave u benefiċċji oħrajn bħal bonuses tal-Gvern. Mela hawnhekk għandna lakuna ta' nies li lilhinn mill-kundizzjonijiet u lilhinn mid-diskussjoni dwar il-paga hux tajba jew le ma għandhom protezzjoni ta' xejn. Dan ifisser, fi kliem sempliċi, li joperaw f'ġungla u dan nafu li jfisser u jagħti lok għall-abbużi. 

Issa dan mhux qed ngħiduh aħna. Dan qed jgħiduh dawn il-ħaddiema stess li wħud minnhom saħansitra għamlu strajk sabiex il-kundizzjonijiet tagħhom jitjiebu. Il-Parlament Ewropew stess għadda riżoluzzjoni fl-aħħar sena li tagħmel diversi proposti sabiex ħaddiema tal-pjattaforma  - jiġifieri dawk b'taxis, dawk il-mijiet li naraw bil-muturi jwasslu l-ikel u aktar - ikunu regolarizzati. 

Il-Parlament Ewropew qed jagħmel diversi proposti dwar dawn il-ħaddiema, fosthom: 1) Qed jipproponi li l-ħaddiema tingħatalhom informazzjoni b'mod obbligatorju u fil-ħin fuq il-kundizzjonijiet tax-xogħol u bidliet f'dawk il-kundizzjonijiet. 2) F'każ li kont jitwaqqaf u allura jitwaqqaf l-impjieg tal-persuna hemm bżonn tingħata spjegazzjoni. 3) Jinħolqu mekkaniżmi li permezz tagħhom ikun irranġat diżgwid. 4) Rappreżentazzjoni kollettiva, permezz ta' unjins. 5) Aċċess għall-istorja tax-xogħol u ratings mogħtija lill-ħaddiema u 6) Ftehim globali għal kundizzjonijiet ġusti ma' pjattaformi multi-nazzjonali. 

Issa wieħed jifhem li l-gvernijiet nazzjonali ikunu xi ftit beżgħana dwar dan, għax l-ebda gvern ewropew ma jrid jidher li qed igerrex servizzi li qed jinżlu tant tajjeb ma' miljuni ta' ewropej u li tant saru popolari. Imma għalhekk kollox għażla fil-ħajja. 

L-Unjoni Ewropea - u Malta magħha - għandha għażla: Jew tpoġġi l-ħafna paroli fuq id-drittijiet tal-ħaddiema fil-prattika u timxi fuq il-proposti tal-Parlament Ewropew b'mod kollettiv - biex b'hekk ħadd ma jkun żvantaġġjat -jew inkella tiskuża dan il-ksur sfaċċat tad-drittijiet tal-ħaddiema, f'isem il-kumdità u l-konvenjenza. 

U f'Malta l-istess. 

Huwa inutli li l-Gvern - suppost tal-ħaddiem - jagħmel ħafna eloġji dwar il-ħaddiem u d-drittijiet jekk taħt imnieħru stess qed tikber klassi ġdida li hija aktar baxxa mill-klassi l-baxxa, għax mhux talli tgħix bl-eżatt talli ma għandha ebda dritt għall-ebda benefiċċju u għall-ebda għajnuna u għall-ebda dritt li tistipola l-liġi tax-xogħol. The underclass, ngħidulha bl-Ingliż. Dik il-klassi ta' ħaddiema bla drittijiet u bla vuċi, injorata u mogħtija l-ġenb. 

Imma hawn qegħda u ftit ilu semmgħet leħinha u jidher li qed tibda torganizza lilha nnifisha. 

Il-Gvern se jisma' u jiddiskuti u jara kif kulħadd f'dan il-pajjiż - hu, min fejn hu u hu x'inhu xogħlu - ikollu d-dritt li jaħdem b'mod diċenti, kif wara kollox għandu jagħmel Gvern Soċjalista? Jew se jibqa' jdawwar wiċċu u jinjora l-karba tal-underclass, sempliċiment għax l-underclass ma għandhiex vot? U sempliċiment għax ħafna minn dawn huma għasafar tal-passa f'Malta? 

Ħaġa waħda infakkru lil min qed jaqra u forsi qed jgħid "u jiena x'jinteressani mill-barranin!" Jekk jinfetħu l-bibien tal-abbuż, tax-xogħol prekarju u tax-xogħol mingħajr drittijiet f'pajjiżna, jkunu infetħu għal kulħadd. Għax meta niġu għad-dunque ħafna se jkunu dawk li se jħaddmu li min jikkuntenta bil-loqom u ma jistax jitkellem, mhux lil min se jaqbeż għad-drittijiet tiegħu! Mela mhu fl-interess ta' ħadd li dik l-underclass titħalla tikber, għax l-ewwel li jbati huwa l-ħaddiem Malti - jiġifieri dak li jaqlagħha u jikolha!

Ma nħallux il-kumditajiet u l-konvenjenza jagħmuna għal dak li suppost niddefendu dejjem u għal dak li wara kollox il-liġi stess tiddefendi!